گزارش از رفیع‌الله انوری
فریدالله ادیبآیین، برادرزاده هنرمند رسام افغان، «نصرالله سروری» است. او شخصی هنرمند، مخترع و مجموعه‌دارِ آثار هنری است. فریدالله ادیبآیین به تاریخ ۱۶عقرب سال ۱۳۴۴ در شهر هرات باستان چشم به جهان گشود. ایشان که شخصی مخترع، کارآفرین، رسام، پژوهش‌گر، محقق، و مجموعه‌دار است در حال حاضر به دلایل مختلف در کشور ایران مهاجر است.
زندگی هنری
«فریدالله ادیبآیین» در سال ۱۳۵۸ به کشور ایران مهاجرت نمود. ادیب آیین با علاقه شدیدی که به هنر رسامی داشت از کاکایش «نصرالله سروری»، هنرمند رسام برجسته افغانستان درخواست نمود تا هنر رسامی را به وی آموزش دهد. آقای نصرالله سروری بسیار ابراز خرسندی نمود و فراگیری هنر رسامی را به بردارزاده خود شروع نمود. فریدالله ادیبآیین به هنر رسامی به‌صورت جدی روی آورد و آموزش هنر نقاشی را نزد کاکایش آموخت. هر بار که ادیبآیین قلم در دست می‌گرفت و تصویری رسم می‌نمود، وجود خود را سرشار از آرامش حس می‌کرد. ادیب آیین در ابتدا سبک رسم نچرالیسم (طبیعت گرایی) ریالیسم (واقع گرایی) را تجربه کرد.
آثار فرهنگی و تاریخی
در ۱۶جوزای سال ۱۳۷۰ ادیب آیین ماشین جوش و پرس پلاستیک به پارچه به وسیله امواج رادیویی را برای اولین‌بار در جهان به شماره ثبت ۲۴۳۲۵ به نام خود به مدت بیست‌سال ثبت کرد و گواهی اختراع از اداره ثبت شرکت‌ها و مالکیت صنعتی را از کشور ایران اخذ کرد. فریدالله ادیب آیین در دهه هفتاد به کار‌آفرینی و طراح سیستم‌های مخابراتی مبدل تلفون همراه به ثابت برای شرکت مخابرات ایران پرداخت. وی دارای مدرک داکتری در رشته انجنیری برق و پژوهش هنر است.
فریدالله ادیبآیین، مجموعه‌دارِ اهل افغانستان در کشور ایران شناخته شده و مطرح است. مجموعه وی از آثار تابلوهای رسامی بیش‌تر به موضوعاتی هم‌چون مناظر طبیعی و زندگی روزمره مردم روستایی افغانستان و فولکلور (فرهنگی، ادبی، تاریخی، اجتماعی، سیاسی، فلسفی) زندگی طبقاتی، روستاییان، کوچی‌ها، افراد زحمت‌کش، فقر، ادیبان، بناهای باستانی، مافیا، جنگ، خشونت، آزادی‌خواهی، مبارزه با بی‌عدالتی و حقایق زندگی را در تمامی زوایای افغانستان در گذر تاریخ معاصر را تشکیل می‌دهد که بالغ بر ۱۲۵ شیء هنری باارزش تابلو رسامی را شامل می‌شود.
مجموعه راه لاجورد
مجموعه راه لاجورد در مورخ ۲۸جوزای سال ۱۳۹۸ به‌شماره ۹۸۲۵۰۰/۸۸۰۶ از سوی اداره کل موزیم‌های وزارات میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردش‌گری کشور ایران تحت عنوان «راه لاجورد» به مالکیت فریدالله ادیبآیین ثبت شده است.
راه لاجورد مجموعه آثار تابلوهای رسامی «نصرالله سروری»، هنرمند رسام افغان است، گنجنیه هنریی‌که پیام‌آور موضوعات آثار تابلوها بیش‌تر مناظر طبیعی و زندگی روزمره مردم روستایی افغانستان و … را در تمامی زوایای افغانستان در گذر تاریخ معاصر به تصویر کشیده است. آثار نصرالله سروری از سوی اداره کل موزیم‌های سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردش‌گری کشور ایران ثبت شده است. «مجموعه راه لاجورد» شامل ۱۲۵ تابلوی رسامی ارزشمند است. این مجموعه در مالکیت برادرزاده نصرالله سروری، فریدالله ادیب آیین قرار دارد که برای این مجموعه جواز فعالیت مجموعه‌داری صادر شده است.
ادیبآیین با اخذ جواز فعالیت مجموعه‌داری آثار ارزشمند رسامی تحت عنوان «راه لاجورد» می‌تواند به صورت رسمی نسبت به برگزاری نمایش‌گاه‌ها یا ایجاد موزیم خصوصی فعالیت نماید.
تجارت و زبردستی وی
فریدالله ادیبآیین در سال ۱۳۷۲ پژوهش خود را در طراحی و ساخت سیستم رادیویی مخابراتی تلفون از راه دور شروع نمود و سپس موفق به ساخت دستگاه ایف‌ایکس شد. کاربرد این سیستم برای مکان‌هایی بود که محروم و یا عدم دسترسی به ارتباطات تلفون بودند. ادیب آیین توسط گروه تخصصیِ خودش، پس از مدت چندین‌سال به طراحی، تولید و نصب سیستم ایف‌ایکس پرداخت تا خدمات‌رسانی به مکان‌های محروم را فراهم سازد.
نمایش‌گاه‌های هنری
۱- نمایش‌گاه انفرادی مجتمع فرهنگی هنری دارالفنون توس در سال ۱۳۷۲، مشهد.
۲- نمایش‌گاه انفرادی بین‌المللی مشهد مخصوص اتباع خارجی در سال ۱۳۷۶، مشهد.
۳- نمایش‌گاه گروهی بین‌المللی کمسیون ملی یونسکو ایران سال ۱۳۹۹، تهران.
افتخارات
۱- گواهی ثبت اختراع
۲- اخذ تقدیر‌نامه دارالفنون طوس در ایران
۳- اخذ جواز مجموعه‌داری از طرف وزارت میراث فرهنگی و گردش‌گری و صنایع دستی ایران.
۴- اخذ تقدیر‌نامه ایکوم از طرف وزارت میراث فرهنگی و گردش‌گری و صنایع دستی ایران به لحاظ حفظ اشیای فرهنگی تاریخی.
Writer: Rafiullah Anwari
