هشتمین روز از مسدود ماندن گذرگاه‌های مرزی پاکستان و افغانستان و تعطیلی تجارت میان دو کشور

موتر‌های حامل بار در تورخم در انتظار بازشدن دروازه مرزی هستند، تاجران می‌گویند مواد غذایی فاسد می‌شوند

صدها موتر و مسافر بیش از یک هفته است که پشت دروازه‌های مسدود گذرگاه‌های اصلی مرزی بین پاکستان و افغانستان در انتظار اجازه تردد هستند.

پاکستان چهار دروازه از پنج دروازه مرزی با افغانستان را بسته است که گفته شده روزانه ۱۲۰ میلیارد روپیه پاکستانی (حدود ۴۳ میلیون دالر) مبادلات تجاری متوقف و موجب کاهش «۳۰ درصدی» تجارت امسال شده و برعلاوه تجارت ۶۰۰ میلیون دالری سالانه میان پاکستان و آسیای میانه از طریق افغانستان نیز متوقف شده است.

دروازه گذرگاه‌های پرتردد تورخم با پاکستان در ننگرهار و اسپین‌بولدک-چمن در قندهار برای هشتمین روز به روی موتر‌ها و بیماران افغان بدون ویزای پاکستان بسته‌اند.

رسانه‌های پاکستانی می‌گویند از شنبه گذشته (۱۳ جنوری) پس از اصرار مسئولان پاکستانی بر داشتن ویزا برای رانندگان موتر‌ها متوقف شده است.

اسلام آباد در نوامبر گذشته اعلام کرد که رانندگان موتر نیز باید مدارک معتبری برای سفر بین دو کشور داشته باشند.

یک مقام حکومت طالبان گفته است که آنها در حال مذاکره با مقامات پاکستانی برای حل این موضوع بوده‌اند.

زاهدالله شینواری، رئیس اتاق مشترک بازرگانی افغانستان و پاکستان به بی‌بی‌سی گفت که بسیاری از تاجران به او گفته‌اند که اگر این روند ادامه پیدا کند، آنها «ورشکست» خواهند شد و تجارت میان دو کشور از بین می‌رود.

به گفته او، روزانه حدود ۸۰۰ موتر از دروازه تورخم می‌گذرد، که شامل کالاهای مایحتاج روزانه مردم است و حالا موتر‌ها در جاده‌ها تا حدود ۳۰ کیلومتر در دو سوی مرز در انتظار بازشدن این دروازه مرزی مانده‌اند.

تورخم و چمن، دو گذرگاه مهم مرزی افغانستان با پاکستان، در دو سال اخیر چندین بار موقتا بسته شده‌اند و پس از مذاکرات مقام‌های دو طرف باز شده‌اند.

آقای شینواری تجارت سالانه ۱/۵ میلیارد دالری پاکستان با افغانستان را برای پاکستان و به ویژه ایالت خیبر پختونخواه نیز مهم می‌داند که در شرایط سخت اقتصادی به سر می‌برند و کار و مشاغل آن‌ها وابسته به این تجارت است.

او می‌گوید «۷۰ درصد» کالاهای تجاری از تورخم می‌گذرند.

آقای شینواری همچنین بر این عقیده است که مشکلات فعلی باعث می‌شود تا تجار افغان در درازمدت به دنبال راه جایگزینی برای پاکستان باشند.

وی افزود: «این نه تنها ضرر بزرگی در مدت کوتاهی است که درها بسته می‌شود، بلکه در آینده نیز خسارت‌های زیادی را به همراه خواهد داشت، چراکه مردم سعی می‌کنند جایگزین‌های دیگری بیابند و دیگر کسی کالایی از پاکستان نمی‌خرد. این بازار به [کشورهای] دیگر واگذار خواهد شد».

پس از روی کار آمدن طالبان، ایران به جای پاکستان، شریک اول اقتصادی افغانستان شده است.

آقای شینواری می‌گوید مشکلات ایجاد شده تجارت میان پاکستان و آسیای میانه نیز محدود می‌کند.

عبدالجبار حکمت، کمیسر حکومت طالبان در تورخم می‌گوید که طالبان، تجار و مردم شرایطی را که دولت پاکستان برای رانندگان موتر در این جاده تعیین کرده است، از جمله نیاز به ویزا و پاسپورت را نمی‌پذیرند.

ساکنان و کارگران مناطق مرزی به ویژه پشتو‌نها در منطقه چمن بلوچستان پاکستان «حدود سه ماه» اخیر با برگزاری تظاهرات خواستار بازگشایی تجارت مرزی ورفت و آمد بدون ویزا مانند گذشته شده‌اند.

پاکستان در مورد مدارک اقامتی در ماه‌های اخیر سیاست سختگیرانه‌ای را اعمال می‌کند و تصمیم به اخراج تمام مهاجران افقان فاقد مدارک اقامتی از این کشور را دارد.

در حالی که روابط بین اسلام آباد و کابل به دلیل اتهاماتی مبنی بر اینکه شبه نظامیان طالبان پاکستانی در افغانستان پناه گرفته‌اند و حملاتی را علیه ارتش پاکستان انجام می‌دهند، تیره شده است.

به گفته مسئولان طالبان، پاکستان دروازه را بر روی بیمارانی که قبلاً بدون ویزا مجاز سفر به پاکستان بودند، نیز بسته است.

پیش از این رانندگان انواع وسایط حمل و نقل تجاری با کارت شناسایی پاکستانی و کارت شناسایی افغان اجازه تردد به دو سوی مرز را داشتند.

رانندگان موتر‌ها خواستار صدور ویزا در دروازه تورخم و عبور آسانتر از مرز شده‌اند و می‌گویند تجارت و مبادلات کالا با این شرایط سخت ممکن نیست.

گرفتن ویزای پاکستان در شهرهای افغانستان از جمله کابل دشوار است و گاهی تا چند ماه طول می‌کشد.

پنج گذرگاه مرزی عمده مرزی میان دو کشور تورخم در ننگرهار و خیبر، اسپین بولدگ -چمن میان قندهار و ایالت بلوچستان، غلام خان میان ننگرهار و وزیرستان، خالکو در منطقه کرم، و گذرگاه نوا در منطقه باجور.