اهرام سهگانۀ مصر از سازههای عظیمی که بیش از ۴۵۰۰ سال پیش در مصر باستان ساخته شدند، همچنان به عنوان یکی از شگفتیهای معماری و مهندسی باقی مانده و مورد تعجب و مطالعه انسانها هستند.
اهرام سهگانۀ مصر؛ سفری به عمق اهرام سهگانه
اهرام جیزه یا اهرام سه گانه مصر یک مجموعه از سازههای باستانی در مصر است که در دوره سلسله چهارم (حدود 2575 تا حدود 2465 قبل از میلاد) ساخته شدهاند.
این اهرامها بر روی یک فات سنگی در ساحل غربی رودخانه نیل در نزدیکی شهر جیزه (یا گیزه) در شمال مصر واقع شدهاند.
در زمانهای باستان، اهرام مصر به عنوان یکی از هفت عجایب جهان شناخته میشدند. این سازهها در فهرست میراث جهانی یونسکو در سال 1979 قرار گرفتهاند.
اهرام مصر شامل سه هرم اصلی به نامهای خوفو، خفرع و منقرع یا منکائوره هستند، که برای پادشاهان سلسله چهارم ساخته شدهاند.
بزرگترین این ساختمانها هرم خوفو است، که به نام هرم بزرگ هم شناخته میشود و دارای ابعاد بزرگی است. هرم خفرع و هرم منقرع نیز دو سازه مهم دیگر از اهرام مصر هستند.
هرم خوفو، احتمالاً عظیمترین سازهایست که فعلاً در سطح کرۀ زمین ساخته شده است. ضلعهای آن با زاویه 51 و 52 درجه به بالا میآیند و به دقت به سمت چهار نقطه اصلی قطبنما قرار گرفتهاند.
هستۀ اصلی هرم از بلوکهای سنگ آهک به رنگ زرد، پوشش بیرونی (که اکنون تقریباً کاملاً از بین رفته) و گذرگاههای داخلی از سنگهای آهکی با رنگ روشنتر ساخته شده است. برای ایجاد این ساختار 5.75 میلیون تن سنگ به کار رفته و تقریباً 2.3 میلیون بلوک سنگ برش داده، حمل و نصب شدهاند. این کار از توانایی فنی و مهندسی استثنایی گواهی میدهد.
دیوارهای داخلی هرم و برخی از سنگهای بیرونی که هنوز باقی مانده، اتصالاتی ظریفتر نسبت به سایر سازههای مشابه در مصر باستان دارند. ورودی هرم در ضلع شمالی و حدود 59 فوت (18 متر) از سطح زمین قرار دارد. از این نقطه، یک راهروی شیبدار به ساختار اصلی هرم میرسد، به خاک صخرهای که سازه بر آن ایستاده است نفوذ کرده و در یک اتاق زیرزمینی ناتمام ختم میشود. از راهروی نزولی، یک راهرو صعودی منشعب میشود که به یک اتاق منتهی میشود که به نام اتاق ملکه و یک گالری شیبدار بزرگ با طول 151 فوت (46 متر) است. در انتهای بالای این گالری، یک گذرگاه طولانی و باریک به اتاق دفن منتهی میشود که معمولاً به عنوان اتاق پادشاه شناخته میشود. این اتاق به طور کامل با سنگهای گرانیتی پوشانده شده است.
به طور معمولی، این سوال که چگونه اهرام ساخته شدهاند، پاسخ دقیقی ندارد. احتمالاً مصریان از خاکریزی شیبدار و محاصرهای از آجر، خاک و ریگ برای ساخت اهرامها استفاده میکردند، که با بالا آمدن هرم به ارتفاع و طول آن افزوده میشد.
به گفته تاریخنگاران یونان باستان، هرم بزرگ 20 سال زمان برای ساختن خود میبرد و نیاز به 100000 کارگر داشت. این تعداد کارگران به نظر میرسد که در زمانی که رودخانه نیل در حال سیل بود، به کار برده میشدند.
اسرار اهرام مصر
اهرام مصر از جاذبههای معروف و تاریخی این کشور به شمار میآیند. این بناها، نه تنها به عنوان نمادهای تاریخی و فرهنگی مصر، بلکه به عنوان یکی از بزرگترین معماریهای ساختهشده تا کنون در جهان نیز شناخته میشوند. تاکنون همچنان اسرار و معماهای زیادی در مورد اهرام مصر وجود دارد، که مورد بررسی و تحقیق محققان و پژوهشگران قرار گرفتهاند.
نحوه ساخت اهرام
شاید مهمترین اسرار اهرام مصر نحوه ساخت آنها باشد. تا کنون تعدادی از تئوریها و فرضیات در مورد ساخت اهرام ارائه شده است، اما هنوز هم پاسخ نهایی و قطعی وجود ندارد.
یکی از تئوریهای مورد قبول تا حدودی، اعتقاد به مشارکت تعداد زیادی از مردم عادی در ساخت اهرام به عنوان یک وظیفه مدنی است. بر اساس این تئوری، سازندگان اهرام را به عنوان کارگران ماهر و متخصصی میدانند که بابت کار خود پول دریافت میکردند.
در اوج ساخت اهرام حدود ۲۰,۰۰۰ مصری در ساخت این بناها شرکت میکردند. نقاشیهای دیواری و سنگنگارههای باقیمانده از دوران مصر باستان نشان میدهند که سازندگان اهرام احساس غرور و همبستگی داشتهاند.
حمل بلوکهای سنگ آهنگ
یکی دیگر از اسراری که هنوز پاسخی برای آن یافت نشده است، نحوه حمل بلوکهای سنگ دو تُنی است. نحوۀ انتقال این سنگها به مکان ساخت اهرام و نحوه تشکیل بنای بزرگ اهرام، موضوعی که همچنان بحثبرانگیز است. برخی از محققان اعتقاد دارند که مصریان از سیستم شیبدار و قرقره برای جابجایی این سنگها استفاده میکردند.